- Is het College op de hoogte van de toelichting zoals hieronder vermeld door de Burger Partij Amersfoort (BPA)?
- Houdt de gemeente Amersfoort in de gaten wat haar inwoners doen op het internet?
- Zo ja, wat, in welke mate, voor hoe lang en op welke manier?
- Gebruikt de gemeente Amersfoort technische hulpmiddelen om specifieke personen of groepen te volgen?
- Zo ja, welke en waarom?
- Heeft de gemeente Amersfoort een beleid of protocol voor de informatie die zij verzameld van de onlineactiviteit van haar inwoners?
- Zo ja, wil het College dit protocol met de raad delen?
- Zo ja, in welke mate wordt dit door het ambtelijk apparaat nageleefd?
- Zo nee, waarom niet?
- Zo nee, is het College van mening dat een dergelijk beleid of protocol moet worden opgesteld?
- Zo ja, wanneer wordt de raad hierover geïnformeerd?
- Zo nee, waarom niet?
- Is het College op de hoogte van de juridische kaders als het gaat om online monitoring?
- Zo nee, wat gaat zij doen om die kennisachterstand in te halen en binnen de organisatie te effectueren?
- Handelt de gemeente Amersfoort in haar online monitoring van burgers in strijd met de privacywetgeving?
- Zo ja, wat is het College voornemens hieraan te doen?
- Zo nee, waaruit blijkt dit?
- Heeft het College al contact gehad met D66 minister Ollongren dan wel van haar ambtelijke staf vernomen of en zo ja wanneer een gesprek met haar over dit onderwerp invulling gegeven zal worden?
- Zo nee, is het College voornemens dit zelf te initiëren?
- Zo nee, waarom niet?
- Zo nee, is het College voornemens dit zelf te initiëren?
- Hoe waarborgt het College de onafhankelijkheid van rol van de Functionaris Gegevensbescherming (FG)?
- Is het College voornemens proactief medewerking te verlenen aan de VNG in hun verkenning ‘het handelsperspectief van gemeenten binnen het digitale domein’?
- Zo nee, waarom niet?
- Hoe duidt het College de kwalificaties van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in relatie tot de Amersfoortse situatie? In het bijzonder,
- “Gemeenten mogen hun inwoners alleen in uitzonderlijke gevallen en onder strikte voorwaarden online in de gaten houden”
- “Het is zorgelijk dat online monitoring zo vaak plaatsvindt, zonder dat er regels en protocollen zijn opgesteld”
- “De onafhankelijke rol van de Functionaris Gegevensbescherming (FG) moet beter worden gewaarborgd”
- Hoe duidt het College de kwalificaties van minister Ollongren in relatie tot de Amersfoortse situatie? In het bijzonder,
- “Gemeenten moeten zich aan de privacyregelgeving houden”
- “Er moet onderzocht worden of er misschien protocollen moeten worden opgesteld of wetswijzigingen moeten worden doorgevoerd waarmee overheden hun onlinemonitoring kunnen verbeteren”.
Namens de BPA fractie, Ralph Langendam
Toelichting door de fractie van de Burger Partij Amersfoort (BPA):
De Burger Partij Amersfoort ( BPA ) heeft kennisgenomen van het volgende artikel in Binnenlands Bestuur en is naar aanleiding hiervan benieuwd naar de Amersfoortse situatie. Zie ook https://m.binnenlandsbestuur.nl/nieuws/online-volgen-zonder-protocol-is-juridisch.255150.lynkx
Online volgen zonder protocol is ‘juridisch drijfzand’
Veel gemeenten houden in de gaten wat hun inwoners doen op het internet. Maar het ontbreekt bij een meerderheid aan een duidelijk beleid of protocol om online onderzoek of monitoring te doen. Dat kan in strijd zijn met privacywetgeving. Minister Ollongren (BZK) wil met gemeenten in gesprek over wat ze precies online volgen, zegt ze in antwoord op Kamervragen.
Onderzoek
Dat blijkt uit een onderzoek onder ambtenaren van 156 gemeenten door de NHL Stenden Hogeschool. Maar liefst 95% van de ambtenaren zegt dat de eigen gemeente aan online monitoring van burgers doet. Dat kan simpelweg het op de hoogte blijven van het sentiment onder de eigen bevolking door het volgen van sociale media. Maar in gemeenten worden ook valse profielen gebruikt om deel te kunnen nemen aan besloten groepen op sociale media, of om te kijken of een burger die een uitkering ontvangt ook spullen op Marktplaats verkoopt.
Drijfzand
Als het gaat om gemeenten die online het sentiment willen volgen dan is er vaak weinig aan de hand, denken de onderzoekers. Maar zodra technische hulpmiddelen worden gebruikt om personen of groepen te volgen, dan komen ze terecht in ‘juridisch drijfzand.’ Maar waar die grens ligt is voor veel ambtenaren onduidelijk.
Protocol
Dat komt vooral doordat een protocol voor het monitoren en het verzamelen van online informatie vaak ontbreekt. In meer dan de helft van de gemeenten ontbreekt zo’n protocol of beleid voor online monitoring, of weten de ambtenaren niet van het bestaan ervan. In slechts 16 % van de gevallen wordt de Functionaris Gegevensbescherming (FG), die iedere gemeente volgens de Algemene verordening gegevensbescherming moet hebben, betrokken bij online monitoring.
Bronnen
Volgens onderzoeker Willem Bantema moeten gemeenten zorgen voor een specifiek protocol waarin wordt vastgelegd wat wel en niet kan in het online volgen van de eigen burgers. ’Je hebt al snel te maken met een privacywetgeving. Social media zijn weliswaar openbaar, maar het is een misverstand te denken dat je alles mag doen met gegevens die je uit openbare bronnen haalt. Een naam, IP-adres en zelfs een nickname zijn ook persoonsgegevens. Gemeenten weten niet wat ze wel of niet mogen en zijn niet op de hoogte van de juridische kaders als het gaat om online monitoring.’
VNG
De Vereniging Nederlandse Gemeenten zegt in een reactie geen eenduidig beeld te hebben over online monitoring door gemeenten. De gemeentekoepel is wel bezig met het verkennen van ‘het handelsperspectief van gemeenten binnen het digitale domein,’ zoals hoe gemeenten moeten omgaan met online aangejaagde openbare ordeverstoringen. De uitkomsten van die verkenning zullen worden gedeeld met politie en het ministerie van Justitie en Veiligheid.
AP
De Autoriteit Persoonsgegevens zegt in een reactie dat gemeenten hun inwoners alleen in uitzonderlijke gevallen en onder strikte voorwaarden online in de gaten mogen houden. De AP noemt het zorgelijk dat online monitoring zo vaak plaatsvindt, zonder dat er regels en protocollen zijn opgesteld. De AP hamert de laatste tijd vaker op een beter privacybewustzijn van gemeenten. Ze moeten vooral de onafhankelijke rol van de FG beter waarborgen, vindt de privacywaakhond.
Ollongren
Ook minister Kasja Ollongren benadrukt in een antwoord op vragen uit de Tweede Kamer dat gemeenten zich aan de privacyregelgeving moeten houden. Ze wil op korte termijn met gemeenten in gesprek over wat er online wordt gedaan en op welke manier. Ze wil ook onderzoeken of er misschien protocollen moeten worden opgesteld of wetswijzigingen moeten worden doorgevoerd waarmee overheden hun onlinemonitoring kunnen verbeteren.