VERSLAGGEVERSCOLUMNIN AMERSFOORT

Een partytent, verdomme. Het geduld raakt op in de sociale woningbouw

5 maart 2019

De man van Soumia Loukili brengt ’s avonds nog even een vuilniszak naar buiten als hij plotseling tegen de grond wordt geslagen door een man met een hakmes. Die man is een van de ruim tien bewoners, deels ggz-patiënten, die al langer overlast veroorzaken in hun Amersfoortse flat met zestig sociale huurwoningen. Het probleem waarover we net zouden gaan praten, de afspraak was al gemaakt.

Al twee jaar hangen bewoners aan de bel. Nooit legt iemand echt uit wat er speelt bij hun moeilijke buren aan de Paladijnenweg, die soms zomaar agressief worden, uitwerpselen op ramen smeren, ’s nachts de boel lijken af te breken.

Nadat in december ook nog brand is uitgebroken, organiseert de vicefractievoorzitter van GroenLinks in de gemeenteraad, Youssef El-Messaoudi, een rondetafelgesprek. Dé vraag van bewoners daar: ‘Wie is hier verantwoordelijk?’

Zij zijn winkelbediende, vuilnisman, huisvrouw, verzorgen ouderen of verstandelijk beperkte jongeren. ‘We horen misschien niet in de hoogste inkomensklasse’, zeggen flatbewoners, ‘maar we zijn niet dom’. Scherp verwoorden ze hoe instanties zich verschuilen. Alleen de politie krijgt veel lof, die luistert wèl, ze kregen de 06-nummers van agenten.

Soumia ligt dus al in bed, als opeens een paar agenten in huis staan, met haar man. Zijn oog bloedt. Hij is net niet geraakt door het hakmes.

Zes bewoners spreek ik de dag daarna en ik ben erbij als woningbouwvereniging Portaal de gemoederen komt sussen. ‘Wie is hier verantwoordelijk?’ Het niet heel moeilijke antwoord wordt weer niet gegeven. Alleen naderhand, mompelend en off the record, als bewoners het niet horen.

Alle hulpverlenende instanties zijn namelijk verantwoordelijk. En als het echt goed mis gaat, dan is burgemeester Lucas Bolsius verantwoordelijk, omdat hij over openbare orde en veiligheid gaat. Maar wat kan hij doen?

Bijna niemand wil met zijn naam in de krant, omdat de overlastgevers al eens verhaal kwamen halen (namen ter redactie bekend). Jedidja Faro durft: zij verhuist binnenkort maar naar de vrije sector: 1.000 euro per maand huur, het dubbele van nu, om van het gekmakende, nachtelijke lawaai van haar buurman af te zijn. En Soumia durft, want nu haar man is mishandeld, heeft de woningbouwvereniging een hotel aangeboden, tot ze in een nieuwe woning kunnen. Die was al toegewezen, omdat haar kleine kinderen hier niet buiten kunnen spelen. Sommige bewoners raken dan overprikkeld van het geluid, met geschreeuw tot gevolg. Ook een andere bewoner kreeg een andere woning, omdat haar bovenbuurman haar niet met rust liet.

In de flat aan de Paladijnenweg wonen vijf mensen onder ambulante begeleiding van zorgorganisatie Ggz Centraal. Maar er leven meer verwarde en verslaafde mensen, kennelijk onbegeleid. Gevolg van een sneeuwbaleffect in sociale woningbouw: door het tekort aan woonruimte zijn de goedkoopste woningen voor mensen met urgentieverklaringen. En die zijn, sinds de Wet Maatschappelijke Ondersteuning mensen zo lang mogelijk thuis laat wonen en ggz-bedden werden wegbezuinigd, vaker dan vroeger in de war of anderszins kwetsbaar. Dat trekt andere randfiguren aan, zoals dealers, en weer nieuwe problemen.

Je leest wel dat ‘we’ toleranter moeten zijn voor deze mensen, die ‘alleen maar’ anders zijn. Maar allejezus, zegt een bewoonster, hoe lang moet ze zich aanpassen? ‘Ik zit zomers verdomme onder een partytent in de tuin, omdat mijn bovenbuurman voor het open raam staat te masturberen. En dan gooit hij zijn kwakkie míjn kant op.’

De bewoners willen dat de gevaarlijkste mensen de flat uit worden gezet. Maar dat kan niet zomaar, zegt de woordvoerder van woningbouwvereniging Portaal. ‘Heel flauw gezegd’ is zelfs de laatste mishandeling voor Portaal geen reden om de verdachte uit huis te plaatsen. Ze moeten voor de rechter kunnen bewijzen dat de overlast ‘structureel en permanent’ is. ‘Heel lastig’, zeker waar er meer moeilijke bewoners zijn en het dus steeds aan een ander ligt.

Dan burgemeester Lucas Bolsius, aan de telefoon. Ja, hij heeft verregaande bevoegdheden. Maar dan? ‘Ik bèn al eens teruggefloten door de rechter.’ Bolsius had bekendgemaakt dat de veroordeelde pedoseksueel Sytze van der V. boven een kinderdagverblijf in Amersfoort was komen wonen. De gemeente moest Van der Z. van de rechter toen wegens schending van diens privacy een schadevergoeding van 4.000 euro betalen.

Bolsius weet sindsdien al te goed hoe ook het meest begrijpelijke optreden juridisch toch anders is te beoordelen. Ook daarom gaat het langzaam, zegt hij. ‘Ik zoek een oplossing die standhoudt.’

Toch wordt de man met het hakmes uiteindelijk zijn huis uitgezet. Zal de woningbouwvereniging nieuwe buren later inlichten over zijn agressie? ‘In principe niet’ , had de woningbouwvereniging gezegd. Een kwestie van privacy.

Bron: Volkskrant

Zie ook de video over dit onderwerp